Het Zoute Gordijn

Omschrijving

Toen ik in de nadagen van februari 2025 bij toeval de website van de Guardian opende, zag ik een typisch, rood bolletje knipperen, naast een kop in rode koeienletters. Men was live omwille van belangrijke zaken. Aan de nauwkeurige tijdlijn die onder de roeptoeterende kop voortrolde, zag ik dat Zelensky in Washington was en dat in het Witte Huis een persconferentie gaande was. Matig geprikkeld opende ik de livestream, nam kennis van de gebeurtenissen en voelde al snel mijn ogen wat glazig worden van ongeloof. Ik, en met mij de wereld, werd daar geconfronteerd met de meest burleske politieke wanvertoning die ik in tijden gezien heb, uitgenomen misschien de wurgsessies die Poetin met zijn generaals op Russische tv opvoert.

Vance en Trump zaten op geelgouden fauteuils, terwijl rechts van Trump Zelensky in eenzelfde stoel zat. Zij strak in het pak, hij in een trui met gestikt embleem van Oekraïne. ‘Heb je wel dankjewel gezegd?!’ bulderde Vance. ‘Dat heb ik!’ spuwde Zelensky. ‘Je speelt met de derde wereldoorlog. Je speelt met de levens van miljoenen’ gaf Trump hem met opgeheven vinger te kennen. Het was pandemonium. Ik wist in ieder geval niet meer hoe ik het had en wist niet of verbijstering, cynisme of schaterlachen gepast was. Was deze gebeurtenis zo doorzichtig als ze leek? Vielen hier maskers af of werd een slimmer, politiek opportuun spel gespeeld? Werd hier de definitieve breuk tussen West en West, tussen Amerika en Europa bestendigd; werd de Atlantische Oceaan op dat moment een Zout Gordijn?
 
Het liep al met al uit op een wanvertoning zonder weerga. De machtige inspanningen van volken en continentstaten, de offers van honderdduizenden jonge vrouwen en levens van met name mannen, eeuwen aan politiek en diplomatiek erfgoed: het lag allemaal als een geslagen hoer op straat, en leek ervan af hankelijk of president Zelensky bereid was zich koest te houden en door de knieën te gaan, of dat president Trump en vicepresident Vance hun trots in konden slikken en de zaak laten bekoelen in plaats van opblazen.