Ambivalentie over mensen een humanistische opgave

Omschrijving

Biologisch en psychologisch onderzoek suggereren dat wij voor een flink deel worden gestuurd door automatische mechanismen. Dit artikel gaat er van uit dat de ruimte voor bewuste morele afwegingen toeneemt naarmate we meer weten over die automatische processen. Het stelt daarbij een obstakel en een hulpmiddel aan de orde. Automatische mechanismen zelf vormen een belangrijk obstakel; ik bespreek met name een van de mechanismen die ons beschermen tegen onwelkome informatie en ambivalentie, namelijk strategische onwetendheid. Het hulpmiddel bestaat uit de acceptatie, in navolging van Adam Smith, van een beeld van onszelf als sociale wezens met gemengde motieven. Tegen deze achtergrond is aandacht voor ambivalentie, ook over onszelf, een humanistische opgave.