Nederland heeft te maken met een fors lerarentekort: in 2023 was de geschatte omvang van het lerarentekort 9.800 fte, oftewel 9.7% van de werkgelegenheid voor leraren in het primair onderwijs (Adriaens et al., 2023). Dit tekort is niet gelijk verdeeld over het land. In de G5 is het lerarentekort aanzienlijk hoger, namelijk 18.0%. Bovendien blijkt het tekort groter te zijn op scholen met een complexe leerling populatie. In het voortgezet onderwijs was het tekort in 2023 ongeveer 3.800 fte, wat neerkomt op 5.8% van de totale werkgelegenheid voor leraren in het voortgezet onderwijs (den Uijl et al., 2023).
Het is van cruciaal belang om het lerarentekort aan te pakken, niet alleen vanwege de directe impact op onderwijskwaliteit en leerresultaten, maar ook vanwege de bredere maatschappelijke kosten die ermee gepaard gaan. Een tekort aan goede leraren kan leiden tot verminderde onderwijsprestaties. Daarnaast kan het leiden tot een verhoogde werkdruk bij andere leraren, wat kan leiden tot meer verzuim. Daarom is het essentieel om te begrijpen welke interventies veelbelovend zijn om het lerarentekort terug te dringen zodat de kwaliteit en toegankelijkheid van ons onderwijs wordt gewaarborgd.
Het doel van deze literatuurbeschrijving is daarom om veelbelovende interventies voor het aantrekken en behouden van leraren te identificeren. We analyseren internationaal wetenschappelijk onderzoek om te bepalen welke interventies in het buitenland succesvol zijn gebleken in het aantrekken en behouden van leraren. De focus ligt op het funderend onderwijs (basis- en voortgezet onderwijs). En we richten ons in dit rapport voornamelijk op studies met een design waarmee uitspraken over effecten gedaan kunnen worden, zoals studies met een experimenteel of quasi-experimenteel karakter. Daarnaast passen we de bevindingen uit internationaal onderzoek toe op de Nederlandse situatie. Zijn er al studies uitgevoerd in Nederland die ons inzicht geven? Of kunnen we lessen trekken uit ervaringen elders die relevant zijn voor de Nederlandse context?