Fysiotherapie: voor machines of voor mensen

Fysiotherapie: voor machines of voor mensen

Productgroep Waardenwerk 2020 82-83
Wim Hullegie | 2020
3,90
Gratis voor abonnees.

Omschrijving

De afgelopen eeuw heeft in de ontwikkeling van de fysiotherapie, kind van haar tijd, de metafoor van het menselijk lichaam als machine een belangrijke rol gespeeld. Ziekten en klachten van het bewegen worden gezien als te repareren afwijkingen van het menselijk lichaam. Deze machinemetafoor is nauw verbonden met het strikte onderscheid tussen lichaam en geest. Vanuit de machinemetafoor wordt hoofdzakelijk het lichaam in ogenschouw genomen. Dit heeft geleid tot een ‘reparatiemodel’ in de fysiotherapie, waarin de aandacht voor de belichaamde ervaring bij het herstelproces van patiënten een secundaire rol speelt. In mijn dissertatie uit 1995 heb ik gepleit voor het invoeren van een hermeneutische benadering in de fysiotherapie om de eenzijdigheid van de machinemetafoor te compenseren en ruimte te maken voor meerdere lichaamsaspecten. Mijn kritische grondslagenonderzoek had onder vakgenoten niet het verwachte resultaat. In dit artikel wordt een vervolgstap gepresenteerd, in de vorm van het ‘Pasmodel’, een model van de perceptie-actie synergie waarin de machinemechanica de plek krijgt die hij verdient, maar ook nadrukkelijk aandacht is voor het belang van wat ik noem een ‘lichamelijke hermeneutiek’. Met behulp daarvan kunnen we in de spreek-behandelkamer de mogelijkheden en beperkingen van herstelprocessen beter begrijpen. De normatieve professionaliteit van de fysiotherapeut die daarmee verbonden is, licht ik toe aan de hand van drie casussen uit mijn eigen beroepspraktijk.