De meetbaarheid van Huckleberry’s humanisme

Omschrijving

Op 22 april 1910, kort na de dood van de Amerikaanse auteur Samuel Langhorn Clemens (1835-1910), beter bekend als Mark Twain, publiceerde de Kansas City Star een in memoriam met de titel Mark. Twain, Humanist. Twain was bij zijn dood uitzonderlijk populair - zeer tot zijn eigen ongenoegen niet zozeer om wat hij zei, maar meer om hoe hij het zei. Maar, schreef de City Star, 'He was much more than a humorist. He was a humanist. His writings were constantly illumined by flashes of the keenest insight into human nature'. Hoe beoordeel je of iemand humanist is, met name wanneer de betrokkene er zelf niet meer is om die vraag te beantwoorden?

De anonieme Amerikaanse journalist uit 1910 gebruikte - vanzelfsprekend - een andere definitie van 'humanist' dan in 2009 in Nederland gebruikelijk is, maar wie zich verdiept in het leven en werk van de man die bekend staat als de grootste en in ieder geval de eerste écht-Amerikaanse schrijver, kan zich niet aan de indruk onttrekken dat Clemens op z'n minst welwillend tegenover het modern humanisme zou hebben gestaan.